Διαβήτης και Όραση - Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια 

Ο διαβήτης είναι μια συχνή νόσος που αφορά όλες τις ηλικίες. Εάν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη ο οργανισμός σας δεν χρησιμοποιεί και δεν αποθηκεύει το σάκχαρο με σωστό τρόπο. Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, εκτεταμένη δίψα και διούρηση. Μπορεί επίσης να προκαλέσει αλλοιώσεις στα αγγεία, τις φλέβες και τις αρτηρίες που μεταφέρουν το αίμα στο εσωτερικό του σώματος. Μια από τις συνέπειές της είναι και διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, δηλ. η προσβολή του αμφιβληστροειδούς (του βυθού του ματιού πιο απλά), με την μορφή της αλλοίωσης των αγγείων λόγω του υψηλού σακχάρου στο αίμα. Δεν υπάρχουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια ενώ αν δεν προληφθεί, διαγνωσθεί και αντιμετωπιστεί εγκαίρως, οι συνέπειες για την όρασή μας μπορεί να είναι πολύ σαβαρές.

Επειδή ο διαβήτης επηρεάζει τον οργανισμό με τους παραπάνω τρόπους μπορεί να προσβάλλει την όραση προκαλώντας καταρράκτη, γλαύκωμα, και - το σημαντικότερο απ' όλα - βλάβη στα αγγεία μέσα στον οφθαλμό.

Τι είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια; Πού οφείλεται; Ποιούς αφορά; 

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι επιπλοκή του διαβήτη που προκαλείται από αλλοιώσεις στα αγγεία του οφθαλμού. Ο αμφιβληστροειδής είναι το στρώμα των νευρώνων στο οπίσθιο τοίχωμα του οφθαλμού που δέχεται το φώς και βοηθά στην αποστολή των εικόνων προς τον εγκέφαλο.
Όταν τα αγγεία στον αμφιβληστροειδή υποστούν βλάβη, μπορεί να εμφανίσουν διαρροή υγρού ή αίματος και να αναπτύξουν εύθρυπτους κλάδους με «μορφή βούρτσας» και ουλώδη ιστό. Αυτό μπορεί να προκαλέσει θολερότητα ή παραμόρφωση των εικόνων που στέλνονται από τον αμφιβληστροειδή στον εγκέφαλο.
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αφορά όλους του διαβητικούς ασθενείς είτε είναι ινσουλίνο-εξαρτώμενοι
(Τύπος 1) νεαροί σε ηλικία είτε είναι μη ινσουλίνο-εξαρτώμενοι
(Τύπος 2) που εμφανίζουν την πάθηση σε μεγαλύτερες ηλικίες

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί πρωταρχικό αίτιο πρωτοπαθούς τύφλωσης μεταξύ ενηλίκων σε όλο το δυτικό κόσμο και στην Ελλάδα. Πιστεύεται ότι οι ασθενείς με αθεράπευτο διαβήτη βρίσκονται 25 φορές σε μεγαλύτερο κίνδυνο για τύφλωση απ' ότι ο γενικός πληθυσμός.

Όσο μακρύτερο είναι το διάστημα που πάσχει από διαβήτη ο ασθενής, τόσο μεγαλύτερος και ο κίνδυνος αναπτύξεως διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

diabitisΟ διαβήτης καταστρέφει τα αγγεία στον αμφιβληστροειδή και μπορεί να προκαλέσει διαρροή ή ανώμαλη υπερπλασία.

Περίπου 80% των ασθενών που είχαν διαβήτη επί 15 χρόνια τουλάχιστον πάσχουν σήμερα από κάποιου βαθμού αγγειακή βλάβη στον αμφιβληστροειδή. Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου Ι (νεανικός διαβήτης) είναι πιο πιθανοί υποψήφιοι για διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια σε μικρότερη ηλικία. Και σε αυτούς όμως αυτό συμβαίνει συνήθως μετά την εφηβεία.

Εάν πάσχετε από διαβήτη, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι σήμερα με τις βελτιωμένες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας ένα μικρό μόνο ποσοστό ασθενών που αναπτύσσουν αμφιβληστροειδοπάθεια αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα οράσεως.

 

Κλινική εικόνα. Στάδια της Δ.Α.

mi-paragogiki

1. Μη παραγωγική αμφ/πάθεια.
Στο στάδιο αυτό η εικόνα του βυθού παρουσιάζει μικροανευρύσματα, αιμορραγίες, εξιδρώματα και οίδημα στον αμφ/δή. Οταν η διαρροή συστατικών από το αίμα προς τους ιστούς γίνεται στο πιο κεντρικό σημείο του αμφ/δούς (στην ωχρά κηλίδα) τότε έχουμε οίδημα ωχράς. Τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα της βλάβης του διαβήτη στα μικρά αγγεία (τριχοειδή) του αμφ/δούς.

 

 

 

paragogiki

2. Παραγωγική αμφ/πάθεια.
Λόγω της φτωχής κυκλοφορίας του αίματος στον αμφιβληστροειδή, δημιουργούνται ζώνες χαμηλής οξυγόνωσης (ισχαιμία). Το μάτι αντιδρώντας σε αυτή την κατάσταση δημιουργεί νέα παθολογικά αγγεία τα οποία είναι πολύ ευαίσθητα και μπορούν να αιμορραγήσουν. Το τελικό στάδιο της παραγωγικής αμφ/πάθειας περιλαμβάνει αιμορραγίες στο υαλώδες, ουλοποίηση, αποκόλληση, νεοαγγειακό γλαύκωμα και απώλεια της όρασης.

 

 

Ποιά είναι τα συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας; 

Η Δ.Α. είναι από τις πλέον ύπουλες ασθένειες. Ακόμη και όταν συμβαίνουν σοβαρές αλλαγές στο μάτι, ο ασθενής μπορεί να μην έχει συμπτώματα και να μην αντιλαμβάνεται την βαρύτητα της κατάστασης. Η όραση μπορεί να μην μεταβληθεί μέχρι που η Δ.Α. να εξελιχθεί σε πιο προχωρημένα στάδια.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν υπάρξει οίδημα στην ωχρά ή αιμορραγία του υαλώδους ή του αμφ/δούς με απώλεια οράσεως. Όταν εμφανισθεί αιμορραγία, η όρασή σας μπορεί να γίνει θολερή, να γεμίσει με θολά σημεία ή ακόμα και να χαθεί εντελώς. Πολλές φορές οι διαβητικοί παρατηρούν παροδικά θαμπώματα, λόγω αυξομειώσεως του σακχάρου. Πριν να διορθώσουμε με τα κατάλληλα γυαλιά θα πρέπει να ρυθμίσουμε πρώτα το σάκχαρο. Η εγκυμοσύνη και η υπέρταση, τέλος, μπορεί να χειροτερέψουν τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

xoris-diabitiki me-diabitiki

 

Ποιά η σημασία της οφθαλμολογικής εξέτασης και κάθε πότε πρέπει να γίνεται; 

Ο διαβητικός πρέπει να υποβάλλεται τακτικά σε οφθαλμολογική εξέταση ακόμη και όταν δεν έχει συμπτώματα, για έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της αμφ/πάθειας. Θυμηθήτε ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση, η τακτική επίσκεψη στον οφθαλμίατρο είναι εκείνη που θα σώσει πολλές φορές την όρασή μας.

bithoskopisi Η βυθοσκόπηση (ή οφθαλμοσκόπηση) μέσω διαστολής της κόρης των ματιών είναι η βασική εξέταση που πρέπει να κάνει συχνά ο διαβητικός ασθενής. Η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο θα πρέπει να γίνεται κάθε 6 μήνες εφόσον δεν συντρέχουν λόγοι για πιο συχνή παρακολούθηση και εφόσον δεν υπάρχουν αλλοιώσεις στον βυθό. Αν υπάρχουν αλλοιώσεις τότε καλό είναι οι επισκέψεις μας να γίνονται κάθε 3-4 μήνες. Με αυτό το τρόπο θα υπάρχει η δυνατότητα να προβλεφθούν έγκαιρα οι βλάβες και να βρεθούν οι ενδείξεις για την φλουοραγγειογραφία. Η εξέταση αυτή είναι το επόμενο βήμα το οποίο ακολουθείται αν χρειαστεί και είναι ένα σημαντικό όπλο για σαφέστερη διάγνωση της Δ.Α. και την κατάσταση των αγγείων, χορηγώντας ενδοφλεβίως μια χρωστική, την φλουορεσείνη, και φωτογραφίζοντας τον βυθό του οφθαλμού.

flouoaggeiografeia flouoaggeiografeia2



Η οπτική τομογραφία συνοχής-OCT (Optical Coherence Tomography) είναι το νεώτερο στοιχείο που χρησιμοποιείται στη διάγνωση της διαβητικής ωχροπάθειας, που αποτελεί το σημαντικότερο αίτιο μειωμένης όρασης στους διαβητικούς. Πρόκειται για μια μορφή τομογραφίας που χρησιμοποιώντας υπέρυθρο φως παράγει ταχύτατα υψηλής ευκρίνειας τομογραφικές απεικονίσεις της ωχράς κηλίδας.


therapeiada2

Θεραπεία της Δ.Α. 

Ο διαβητικός ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει ότι το πιο σημαντικό που μπορεί να κάνει για την ασθενειά του είναι να ρυθμίζει σωστά το σάκχαρό του. Το απορρυθμισμένο σάκχαρο προωθεί με γρηγορότερους ρυθμούς την Δ.Α. Επίσης θα πρέπει να ρυθμίζει την υπέρταση του, την υπερλιπιδεμία (χοληστερίνη και τριγλικερίδια) αν υπάρχει και να περιορίζει το κάπνισμα και το αλκοόλ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να λάβουμε υπόψιν:
Την ηλικία σας
Το ιατρικό ιστορικό σας
Τον τρόπο ζωής σας
Την έκταση της βλάβης στον αμφιβληστροειδή
Σε πολλές περιπτώσεις η θεραπεία δεν είναι απαραίτητη, αλλά θα χρειαστεί να εξακολουθήσετε να κάνετε συχνές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Σε άλλες περιπτώσεις συνιστάται θεραπεία για να σταματήσει η βλάβη της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και να βελτιωθεί η όραση όποτε αυτό είναι εφικτό.

Eνδοϋαλοειδική έγχυση: με νεότερα φάρμακα όπως bevacizumab (Avastin), ranibizumab (Lucentis) για την θεραπεία του διαβητικού οιδήματος ωχράς κηλίδας.

Χειρουργική με laser: Η διαδικασία αυτή βοηθά συχνά στην θεραπεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Μια φωτεινή ακτίνα laser εστιάζεται επάνω στον κατεστραμμένο αμφιβληστροειδή. Μικρές δόσεις της ακτίνας laser μπορούν να σφραγίσουν τη διαρροή από τα αμφιβληστροειδικά αγγεία για να ελαττώσουν το οίδημα της ωχράς. Αυτό καλείται φωτοπηξία.

fotopixiaΓια την ανώμαλη ανάπτυξη των αγγείων (νεοαγγείωση), οι δόσεις της ακτίνας laser διαχέονται στις πλαϊνές περιοχές του αμφιβληστροειδή. Οι μικροσκοπικές ουλές του laser ελαττώνουν την ανώμαλη ανάπτυξη αγγείων και βοηθούν στην ανάπτυξη δεσμών ανάμεσα στον αμφιβληστροειδή και το οπίσθιο τοίχωμα, λειτουργώντας ως προληπτικό μέτρο για την αποκόλληση.

Κατά τη φωτοπηξία, το laser εστιάζεται επάνω στον αμφιβληστροειδή για να σφραγίσει τις διαρροές από τα αγγεία και να ελαττώσει την ανώμαλη ανάπτυξη νέων αγγείων.

Εάν η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ανιχνευθεί πρώιμα, η χειρουργική με laser μπορεί να επιβραδύνει την απώλεια της όρασης. Ακόμα και στα πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, ελαττώνει τις πιθανότητες σοβαρής απώλειας της όρασης.

Κρυοθεραπεία: Εάν το υαλώδες παρουσιάσει θολερότητες αίματος, η χειρουργική με laser δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως ότου το αίμα σταθεροποιηθεί ή καθαρίσει. Σε ορισμένες περιπτώσεις αιμορραγίας μέσα στο υαλώδες, η κρυοθεραπεία ή το 'πάγωμα' του αμφιβληστροειδούς μπορεί να βοηθήσει στη συρρίκνωση των ανώμαλων αγγείων.

Υαλοειδεκτομή από την pars plana: Σε προχωρημένες περιπτώσεις διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, ο οφθαλμίατρος μπορεί να συστήσει εκτομή του υαλώδους. Αυτή η μικροχειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται μόνο στο χειρουργείο. Η εκτομή του υαλώδους απομακρύνει το θολό υαλώδες και το αντικαθιστά με ένα καθαρό διάλυμα.

Περίπου 70% των ασθενών που υπεβλήθησαν σε εκτομή του υαλώδους παρατηρούν βελτίωση μετά την επέμβαση. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο οφθαλμίατρος μπορεί να περιμένει από λίγους μήνες έως και ένα χρόνο για να δεί εάν η θολερότητα καθαρίζει από μόνη της, προτού προχωρήσει σε εκτομή του υαλώδους.

Διόρθωση του αμφιβληστροειδούς 

Εάν ο ουλώδης ιστός αποκολλήσει τον αμφιβληστροειδή από το οπίσθιο τοίχωμα, μπορεί να εμφανιστεί σοβαρή απώλεια της όρασης ή και τύφλωση εκτός εάν πραγματοποιηθεί επέμβαση για την επανατοποθέτηση του αμφιβληστροειδούς.

Ποιος είναι ο δικός σας ρόλος στη θεραπεία; 

Η επιτυχής αντιμετώπιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας εξαρτάται από τη θεραπεία που πρέπει να αρχίσει πολύ νωρίς τον οφθαλμίατρό σας. Η συμπεριφορά σας και η προσοχή σας σε φάρμακα και δίαιτα είναι πολύ σημαντικές. Θα πρέπει να διατηρήσετε τα επίπεδα του σακχάρου σας, να αποφύγετε το κάπνισμα και να προσέχετε τη πίεσή σας. Σημαντικός δείκτης της καλής θεραπείας είναι οι εξετάσεις σακχάρου και κυρίως της γλυκοσυλιομένης αιμοσφαιρίνης ανά τρίμηνο. Η σωματική άσκηση συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα για τους ασθενείς με αμφιβληστροειδοπάθεια υποστρώματος. Συχνά σε ασθενείς με ενεργό υπερπλαστική αμφιβληστροειδοπάθεια η συμβουλή είναι να περιοριστεί η σωματική άσκηση.

Συμπέρασμα 

Θα πρέπει να κατανοηθεί η σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης. Ο διαβητικός ασθενής θα πρέπει να ελέγχεται συχνά από τον οφθαλμίατρό του αφού μόνο έτσι θα μπορούν να προβλεφθούν οι αλλαγές στα μάτια του και να θεραπευθούν έγκαιρα όταν χρειαστεί και με τον τρόπο που θα θεωρηθεί καλύτερος για την περίπτωση.

Νέα και Είδήσεις 

Αποτελέσματα από την χρήση Bevacizumab για την διαβητική αμφιβληστροπάθεια

 

COM_CONTENT_TAGS

 

 

eksoplismos